Си Џинпинг изјави дека светот се соочува со избор помеѓу мир или војна, додека се одржуваше најголемата воена парада во Кина досега, на која пристигнаа Владимир Путин и Ким Џонг-ун во знак на пркос кон западот, пренесува Гардијан.
Путин и Ким, авторитарните лидери на Русија и Северна Кореја, беа меѓу десетиците светски лидери кои присуствуваа на парадата, масовна изложба на воена опрема и персонал, оркестрирана за одбележување на 80-годишнината од крајот на Втората светска војна, која Кина ја нарекува Војна на отпорот против јапонската агресија.
„Денес, човештвото повторно се соочува со избор помеѓу мир или војна, дијалог или конфронтација, победа-победа или нулта сума“, рече Си пред толпата од повеќе од 50.000 гледачи, додавајќи дека кинескиот народ „цврсто стои на вистинската страна на историјата“.
Тој изјави дека Кина е голема нација која „никогаш не се плаши од насилници“ во очигледна прикриена референца кон САД и нивните сојузници и предупреди дека Кина е „незапирлива“.
По неговите забелешки, Си стоеше во автомобил со отворен покрив за да ја провери парадата, поздравувајќи ги војниците и примајќи поздрави, додека километри воена опрема минуваа, а воени авиони летаа над нив.
Настанот го заокружи неделата дипломатски претстави во Кина, при што Си беше домаќин на десетици лидери во Тјенџин, во обид да ги издигне групите доминирани од глобалниот југ – и предводени од Кина – над групите предводени од Западот, како што е НАТО. Долгогодишната кампања беше потпомогната од трговските тарифи на американскиот претседател Доналд Трамп и нестабилното креирање политики, што ги затегна односите со сојузниците и со ривалите.
Но, токму невидената слика на тројцата автократски моќници како разговараат и се ракуваат додека одеа по црвениот тепих на плоштадот Тјенанмен во среда, според аналитичарите, испрати најсилна порака за пркос кон Западот.
„Пекинг испраќа порака… дека дури и ако западните земји продолжат да ја санкционираат Русија поради војната меѓу Русија и Украина, Пекинг нема да се плаши да застане покрај својот пријател“, рече Вен-Ти Сунг, нерезидентен член во Глобалниот кинески центар на Атлантскиот совет.
Кина ја промовираше парадата како демонстрација на единство со други земји, а присуството на Ким е првпат да биде виден со Си и Путин на истиот настан. Ова е само второ пријавено патување во странство на Ким за шест години.
Настанот предизвика речиси непосредна реакција од Трамп.
„Нека претседателот Си и прекрасниот народ на Кина имаат одличен и траен ден на прослава“, објави Трамп на својот профил на Truth Social.
„Ве молам, упатете ги моите најтопли поздрави до Владимир Путин и Ким Џонг-ун, додека заговарате против Соединетите Американски Држави.“
Само неколку часа по парадата, официјалните лица објавија дека Ким и Путин одржале формален состанок, на кој Ким рекол дека е подготвен да направи „сè што може за да ѝ помогне“ на Русија, опишувајќи го тоа како „братска должност“, според руските државни медиуми.
Според проценките на Јужна Кореја, Северна Кореја испратила околу 15.000 војници во Русија откако потпишаа договор минатата година. Путин наводно му се заблагодарил на Ким за храброста и херојството на севернокорејските војници кои се бореле заедно со московските трупи.
Појавувањето на Путин во Пекинг се случи откако Русија започна сеопфатен воздушен напад врз Украина преку ноќ, при што беа повредени најмалку четворица железнички работници и беше наведена Полска да испрати одбранбени авиони.
Меѓу другите гости во Кина се иранскиот претседател, Масуд Пезешкијан, и шефот на хунтата во Мјанмар, Мин Аунг Хлаинг. Нема големи западни лидери. Ким беше придружуван од неговата ќерка Ким Џу-ае, покажаа сликите објавени од севернокорејските државни вести.
Аналитичарите внимателно следат дали ќе се одржи некаков формален состанок меѓу Си, Путин и Ким.
„Доколку сите тројца се сретнат, тоа би било многу впечатливо за Соединетите Држави, истакнувајќи потенцијална нова динамика на студената војна“, рече Лим Чуан-Тионг, истражувач во Институтот за напредни студии за Азија на Универзитетот во Токио.
„Ако таков состанок не се одржи, тоа е веројатно затоа што Кина не сака претерано да ги провоцира САД, а воедно да одржува одреден степен на триаголна двосмисленост.“